داستان تاریخ، درباره «غش سیاسی» نخست‌وزیری
تاریخ انتشار: ۱۰ دی ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۶۷۲۶۰۷۷
یکی از ۱۸ ارتشبد رژیم پهلوی که افتخار نخست‌وزیری شاهِ پسر را به دست آورد نمایش شگفت‌انگیزی را برای دور کردن خود از عالی‌ترین پست سیاسی کشور به اجرا گذاشت. برای قبولاندن نمایش سکته قلبی، خودش را یک هفته در بستر بیماری انداخت و با همکاری دکتر دفتر نخست‌وزیری محمدرضا پهلوی را مجاب کرد تا استعفایش را بپذیرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش ایسنا، امروز دهم دی چهل و چهارمین سالروز استعفای ارتشبد غلامرضا ازهاری از نخست‌وزیری دولت نظامی در سال ۱۳۵۷ است.
دولت نظامی ارتشبد غلامرضا ازهاری که به دنبال استعفای سه نخست‌وزیر جعفر شریف امامی، جمشید آموزگار و امیرعباس هویدا به عنوان سی و یکمین نخست‌وزیر محمدرضا شاه پهلوی سکاندار دولت شد ۵۶ روز بعد از نشستن بر صندلی ریاست به شیوه‌ای موذیانه استعفا داد.
شیوه غیرمعمول ازهاری در استعفا دادن از کابینه نظامی به قدری جالب توجه بود که ارتشبد حسین فردوست، رفیق گرمابه و گلستان محمدرضا در دوران تحصیل در سوسیس و در دوران ولیعهدی او تعبیر «غش سیاسی» را درباره‌اش به کار برد و «ناراحتی قلبی» نخست‌وزیر را بیشتر از آن که ناشی از خودِ بیماری بداند متوجه ترس او از پیاده کردن خواسته شاه در جلوگیری از انقلاب مردم دانست.
البته پیش‌بینی‌اش هم درست از آب درآمد. شاه و ملکه و شاهزاده‌ها ۱۶ روز بعد از استعفای زیرکانه رییس دولت نظامی به همراه مقادیر متنابهی دلار و طلا و جواهرات و تابلوهای نقاشی و تابلوفرش‌های نفیس و گرانبها ایران را ترک کردند.
شاهِ پسر با منصوب کردن سی و دومین نخست‌وزیر، ایران را به امید برگشت ترک کرد اما از این غافل بود که برگشتی در کار نیست و امرا و فرماندهان نظامی دست در دست رهبر نهضت انقلاب اسلامی بیعت خود را از شاه و دولت شاپور بختیار بر می‌دارند و آغوش خود را به روی مردم ستمدیده می‌گشایند و پشت به شاه و اربابان غربی و عبریش، خنجر در قلب سلطان می‌زنند.
ماجرا
گزارش تشدید ناآرامی‌های عمومی و طغیان مردم در خیابان‌ها به صورت مرتب به دفتر سازمان اطلاعات و امنیت کشور – ساواک – و از آنجا به دربار و دفتر نخست‌وزیری می‌رفت و ارتشبد ۶۹ ساله رژیم طاغوت، هوا را روز به روز پس‌تر و خطرناک‌تر می‌دید.
نخست‌وزیر بالاخره تصمیمش را گرفت و در جلسه سوم دی ۱۳۵۷ هیات وزیران در میانه جلسه دولت سینه‌اش را گرفت و روی زمین افتاد و با آه و ناله به حمله قلبی تظاهر کرد و اعضای دولت متحیر و ترسان از این صحنه، دنبال دکترِ نخست‌وزیری فرستادند و دکتر یوسفی او را به اتاق دیگری منتقل کرد و در همراهی با ارتشبد اجازه نداد هیچ کس از اعضای دولت سر از اصل ماجرا درآورد.
ارتشبد حسین فردوست، رییس سازمان بازرسی شاهنشاهی در خاطره‌ای از آن دوره نوشت: «به هر حال، روزی نخست‌وزیرِ جسور در جلسه هیات دولت ناراحتی قلبی پیدا کرد و به زمین افتاد و او را به طبقه بالای نخست‌وزیری بردند و خواباندند و دکتر یوسفی ملاقات با او را منع کرد. به نظر من غش ازهاری، غش سیاسی بود چون جرات آن را نداشت که خواسته محمدرضا را انجام دهد و با مشاهدات و اطلاعات خود به خوبی می‌فهمید که هیچ دولتی قادر به جلوگیری از انقلاب مردمی در آن برهه از زمان نیست، بهترین راه را غش کردن و تمارض تشخیص داد.»
نخست‌وزیر نظامی یک هفته از عمر ۵۶ روزه نخست‌وزیریش را در بستر بیماری ماند و در آخر در تاریخ دهم دی ۱۳۵۷ استعفایش را تقدیم شاه کرد.
دو خبرگزاری پارس و رادیو لندن فردای استعفا ازهاری در بخش خبری خود اعلام کردند: «شب گذشته ارتشبد ازهاری استعفای خود را به پیشگاه شاهنشاه آریامهر تقدیم کرد. گفته شد که به علت کسالت ارتشبد ازهاری یکی از معاونان ایشان تا تشکیل دولت آینده امور کشور را اداره خواهد کرد.»
ازهاری چهار روز بعد از استعفا در تاریخ ۱۴ دی همراهِ ارتشبد غلامعلی اویسی فرمانده نیروی زمین ارتش شاهنشاهی از کشور خارج شد و به آمریکا رفت.
همزمان با قبول استعفای ارتشبد توسط شاه، شاپور بختیار اعلام کرد که سرگرم مطالعه تشکیل یک دولت غیرنظامی است. بختیار پنج روز بعد در تاریخ ۱۶ دی به عنوان نخست‌وزیر جدید ایران معرفی شد و کابینه‌اش را در کاخ نیاوران به شاه معرفی کرد.
سراشیبی
با ترور حسنعلی منصور در ششم بهمن ۱۳۴۳ توسط محمد بخارایی از یاران حجت‌الاسلام سید مجتبی میرلوحی معروف به مجتبی نواب‌صفوی، رییس جدید حزب ایران‌نوین سکاندار اداره دولت شد و امیرعباس هویدا ۱۲ سال و حدود هفت ماه نخست‌وزیر ایران شد.
با شدت گرفتن نارضایتی‌ها و تشدید راهپیمایی‌ها و تظاهرات عمومی علیه شاه و بی‌اثر ماندن سیاست‌های نخست‌وزیر، برای آرام شدن اوضاع سیاسی و اجتماعی کشور هویدا بازداشت و از دفتر نخست‌وزیری راهی زندان شد و جمشید آموزگار در تاریخ ۱۶ مرداد ۱۳۵۶ نخست‌وزیر جدید ایران شد و از بیست و دومین مجلس شورای ملی رای اعتماد گرفت.
در دوره ۱۳ ماهه نخست‌وزیری آموزگار بحران‌های کشور رو به وخامت گذاشت به خصوص که سینما رکس آبادان به آتش کشیده شد و موجب جان باختن صدها نفر از هموطنان‌مان شد. علاوه بر آن رژیم از طریق برقراری حکومت نظامی به مقابله با مردم ناراضی تهران و شهرهای بزرگ رفت.
اعتراضات عمومی مردم قم، ورامین، اصفهان، تبریز و تهران از یک سو و چاپ مقاله توهین‌آمیز «ایران و استعمار سرخ و سیاه در تاریخ ۱۷ دی ۱۳۵۶ در روزنامه اطلاعات علیه امام خمینی موجب خشم روحانیون و افزایش اعتراضات خیابانی شد. پهلویِ پسر هم برای مهار ناآرامی‌های فزاینده در اقدامی تاکتیکی استعفای جمشید آموزگار را پذیرفت.
شاه به خیال اینکه شریف امامی از خانواده یک شیخ روحانی است و می‌تواند شکاف بین رژیم و ملت را کم کند او را به عنوان سیُ امین نخست‌وزیرش منصوب کرد او هم ۲۱ شهریور ۱۳۵۷ با شعار دولت آشتی ملی از مجلس بیست و چهارم رای اعتماد گرفت.
شریف امامی هم از ترس مردم در اقداماتی نمایشی حزب رستاخیز شاه و کازینوها و قمارخانه‌ها را که خود در بخش زیادی از آنها سهام‌دار بود تعطیل کرد علاوه بر آن پُست وزارت مشاور در امور زنان را برای جلب نظر روحانیون حذف کرد. او همچنین تشکیل احزاب و تشکل‌های سیاسی را به رسمیت شناخت، تقویم رسمی کشور را از شاهنشاهی به هجری شمسی برگرداند، به روزنامه‌ها اجازه چاپ اخبار سیاسی داد، ۱۱۲۶ نفر از زندانیان سیاسی، مذهبی و فرهنگی از جمله آیت‌الله سید محمود طالقانی و آیت‌الله حسینعلی منتظری را از زندان‌های ستم‌شاهی آزاد کرد و بار دیگر دستور پخش مذاکرات مجلس شورای ملی از رادیو سراسری را که از دوره نخست‌وزیری دکتر محمد مصدق آغاز شده بود را صادر کرد. او علاوه بر این کار دستور پخش برخی جلسات هیات دولت از طریق رادیو و تلویزیون را هم صادر کرد.
ریختن خون مردم آزادی‌خواه در دوره نخست‌وزیری شریف امامی هم ادامه یافت. جنایت خونین ۱۷ شهریور و ۱۳ آبان ۱۳۵۷ در دو نطقه شهر یکی در خیابان و میدان ژاله – شهدا - و دیگری در دانشگاه تهران و خیابان شاهرضا – انقلاب – بحران اجتماعی را تشدید کرد و شکاف شاهِ پسر و مردم عمیق و عمیق‌تر شد.
شاهِ پسر و مشاوران آمریکایی‌اش برای مهار بحرانی‌های فزاینده اجتماعی چاره کار را در انتصاب دولت نظامی دیدند به این ترتیب در روزِ استعفای جعفر شریف امامی در ۱۴ آبان ۱۳۵۷ غلامرضا ازهاری یکی از ۱۸ ارتشبد دوران زمامداریش را مامور تشکیل کابینه کرد.
استعفا
ارتشبد غلامرضا ازهاری استعفای خود را در تاریخ دهم دی ۱۳۵۷ به این شرح خطاب به محمدرضا شاه نوشت: «پیشگاه مبارک اعلیحضرت همایون شاهنشاه آریامهر، در این هنگام که اوضاع و احوال کشور ایجاب آن دارد که راه‌حل سیاسی گره گشای امور باشد جان‌نثار اجازه می‌خواهد استعفای دولت خود را به پیشگاه مبارک تقدیم دارد و آرزو کند مردانی که اداره امور را در این موقع از زمان عهده‌دار می‌شوند با استعانت از نیروی همه مردمی که به میهن خویش عشق می‌ورزند و نگران سرنوشت آن هستند بر مشکلات فائق آیند.»
دفتر مخصوص شاه هم بعد از گرفتن جواب محمدرضا پهلوی پاسخ استعفانامه را به این شرح برای ازهاری فرستاد: «با کمال تأسف استعفای دولت را می‌پذیریم و تا تعیین دولت جدید به شما مأموریت داده میشود که امور دولت را کماکان سرپرستی نمایید. به تاریخ ۱۱ دی ۱۳۵۷»
خاطره ازهاری
ارتشبد غلامرضا ازهاری در مصاحبه‌ای که ۱۵ سال بعد از فرارش از ایران در اسفند ۱۳۷۲ انجام داد بخشی از خاطره نحوه قبول پست نخست‌وزیری را این گونه تعریف کرد: «۷، ۸، ۱۰ روز قبل از آتش زدن تهران، اعلیحضرت به من فرمودند که ما در نظر داریم شما را نخست‌وزیر بکنیم. به عرض‌شان رساندم که البته میل مبارک است ولی من فکر می‌کنم در این موقع، رییس ستادی، مهمتر از نخست‌وزیری باشد. فرمودند: «میل نداری؟» گفتم هرچه بفرمایید ولی سوال می‌فرمایید، جواب می‌دهم. فرمودند: «حال که میل نداری، بسیار خب.» تا روزی که تهران آتش گرفت، آتش زدند، ساعت هشت شب بود که مرا احضار فرمودند. من رفتم در آنجا و فرمودند: «از این ساعت شما نخست‌وزیر هستید.» تا خواستم چیزی بگویم، فرمودند: «می‌دانم چه می‌خواهی بگویی، این یک امر نظامی است و بایستی اجرا کنی.
زمانی که نخست‌وزیر شدم در حقیقت هیچ برنامه خاصی برای اداره کشور نداشتم. همان برنامه سابق، فقط می‌خواستم مردم را آرام کنم. جز این قصد دیگری نداشتم، چون اصلا میل نداشتم نخست‌وزیر شوم. در حقیقت تحمیل که نه، امر اعلیحضرت همایونی بود. من هم اجرا کردم.»
یادآوری فردوست
ارتشبد حسین فردوست در کتابش «ظهور و سقوط سلطنت پهلوی» شخصیت و خصوصیات اخلاقی ازهاری را اینگونه توصیف کرد: «ازهاری را اولین بار زمانی که از طرف ستاد ارتش به عنوان دانشجوی دانشگاه جنگ برای طی دوره معرفی شدم، در دانشگاه جنگ دیدم. او در آن موقع سرهنگ و رییس شعبه دروس بود که پس از رییس دانشگاه مهم‌ترین پست به شمار می‌رفت. فردی بسیار ملایم و خوش برخورد و مؤدب بود... د. اصولا در ارتش افسرانی که به زبان انگلیسی تسلط داشتند، مورد توجه هیات مستشاری امریکایی بودند و به علت سفارشات امریکایی‌ها به محمدرضا، زود ترقی می‌کردند.
ازهاری هم یکی از این‌ها بود که تا درجه ارتشبدی و ریاست ستاد ارتش رسید. افسر جسور و مصمم و قاطعی نبود و می‌توان به صراحت گفت که فقط یک افسر ستاد دارای معلومات خوب نظامی بود و نه یک فرمانده. اهل بحث در مسائل نظامی و سیاسی بود و بی‌مایه هم نبود ولی زود تسلیم طرف مقابل می‌شد و چون اهل مخالفت کردن نبود، فردی انعطاف‌پذیر و دوست داشتنی به نظر می‌رسید که می‌توانست با هر دوستی کنار بیاید و لذا از این زاویه من او را بر فریدون جم ترجیح می‌دادم.
این خصوصیات را در همان درجه سرهنگی کاملا در او تشخیص دادم و علت رضایت فوق‌العاده محمدرضا از او نیز در همین خصوصیات بود زیرا ازهاری را افسر خطرناکی برای خود تشخیص نمی‌داد و به علت دارا بودن معلومات نظامی می‌توانست یک رییس ستاد کاملا مورد اعتماد محمدرضا باشد. در بحبوحه انقلاب نیز محمدرضا به همین دلیل دولت نظامی را به ازهاری سپرد زیرا علاوه بر این که مورد قبول کامل امریکایی‌ها بود، از ناحیه وی خطری سلطنت محمدرضا را تهدید نمی‌کرد.
خصوصیات شخصیتی ازهاری نشان از طرز رفتار او با مقامات ارشد پهلوی داشت. چهره واقعی ازهاری وقتی بر همگان روشن شد که به نخست‌وزیری منصوب شد. او با نهایت قساوت دستور گلوله‌باران مردم معترض و کشتار آنان در سراسر کشور را صادر کرد.»
جلد ۱۹ تا ۲۳ کتاب انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک از انتشارات مرکز بررسی اسناد تاریخی با تایید خطرات فردوست نوشت: «نظامیان همان شب نخست زمامداری ازهاری - ۱۵ آبان ۱۳۵۷ - با یورش به دفتر روزنامه‌های اطلاعات، کیهان و آیندگان آنها را تعطیل کردند و به دنبال آن مطبوعات سراسر کشور در اعتصابی فرو رفتند که به زودی در بین گروه‌های دیگر نیز تسری یافت. در رادیو و تلویزیون، نظامیان با روی کار آوردن تورج فرازمند مفسر و مترجم معروف به عنوان مدیرعامل و به جای دکتر شاه حسینی که با تشکیل دولت نظامی استعفا داده بود، کوشیدند با یک جمع ۲۰۰ نفری و با کمک متخصصان فنی ارتش، به پخش برنامه‌ها ادامه دهند.
چند روز بعد، کارکنان اعتصابی سازمان برق با اعلام خاموشی سه ساعته همزمان با پخش اخبار شبکه‌های اول و دوم تلویزیون، امکان استفاده از این رسانه را از حکومت گرفتند.
دولت نظامی از نیروی ارتش برای بازگرداندن کارگران اعتصابی صنعت نفت بهره برد، اما این اقدامات سودی نبخشید. اگرچه کارگران پس از تحمل تلفات سنگین سر کار خود برگشتند اما از انجام کار خودداری کردند در نتیجه تولید نفت از ۵.۹ میلیون بشکه در روز به حدود ۷۵۰ هزار بشکه کاهش یافت و اقتصاد پهلوی دچار بحران شدیدی شد.
تشکیل کمیته بحران از دیگر اقدامات ازهاری بود. او در نخستین روزهای زمامداری خود به علت مخالفت بعضی از وزرا با گشودن آتش به روی مردم، کمیته‌ای به نام بحران تشکیل داد و ریاست آن را به ارتشبد عظیمی وزیر جنگ سپرد. در این کمیته امیرخسرو افشار قاسملو وزیر امور خارجه، دکتر عاملی تهرانی وزیر آموزش و پرورش و عضو کمیته مرکزی پان ایرانیست، ارتشبد قره باغی وزیر کشور، سپهبد دکتر ابوالحسن سعادتمند وزیر اطلاعات و جهانگردی، سپهبد مقدم رییس ساواک، سپهبد صمدیانپور رییس شهربانی کل کشور، سپهبد محققی فرمانده ژاندارمری کل کشور و ارتشبد اویسی فرمانده نیروی زمینی و فرماندار نظامی تهران عضویت داشتند. وظیفه این کمیته اتخاذ تصمیم درباره جنگهای خیابانی بود.
ازهاری به جز تشکیل این کمیته به تغییر استانداران نیز دست زد و اکثر استانهای کشور از جمله خراسان، آذربایجان غربی و کرمانشاه را به نظامیان سپرد.
با روی کار آمدن دولت نظامی ازهاری، تظاهرات مردم در تهران و شهرستان‌ها اوج گرفت و بازار تهران و بازارهای شهرهای قم، مشهد، شیراز، اصفهان، قزوین و ساری تعطیل شدند و به علت نبودن برق و نفت و بنزین، مردم شب و روز به خیابان‌ها ریخته، دست به تظاهرات می‌زدند.
به دنبال اعتصاب آموزگاران و دبیران، دانش‌آموزان مدارس تهران نیز به اعتصاب‌کنندگان پیوستند و شهر تهران و سایر شهرها یکپارچه اعتراض شد. زد و خورد ماموران نظامی و انتظامی با مردم و کشتار آنان در اماکن و خیابان‌ها شدت بیشتری گرفت و ماموران ساواک و فرمانداری نظامی در چند شهرستان به دست مردم خشمگین به قتل رسیدند.
دولت ازهاری برای آرام کردن مخالفان سیاسی، عده‌ای از رجال گذشته، بلندپایگان و مقامات عالی رتبه دولت امیرعباس هویدا را که طی ۱۰ قبل از سال ۱۳۵۷ عهده‌دار مشاغل مهم و حساسی بودند، بر اساس ماده پنج حکومت نظامی، بازداشت کرد و در ظاهر به اجرای سیاست مبارزه علیه فساد شتاب بیشتری داد.
همزمان با این اقدام بیش از دو میلیارد دلار سرمایه نقدی و غیرنقدی از سوی خاندان پهلوی و امرای ارتش و سیاستمداران پهلوی از کشور خارج شد. بازداشت های دولت ازهاری نتیجه‌ای جز رسوایی بیشتر رژیم پهلوی نداشت.
در تظاهرات بزرگ تاسوعا و عاشورای حسینی در پاییز ۱۳۵۷، محمدرضا پهلوی و ازهاری با هلیکوپتر سراسر شهر تهران را رصد کردند. محمدرضا خطاب به ازهاری گفت: «همه خیابان مملو از جمعیت است، پس موافقین من کجا هستند؟» و ازهاری پاسخ داد: «در خانه‌هایشان» با این حرف آخرین امید محمدرضا به یأس بدل شد و گفت: «پس فایده ماندن من در این مملکت چیست؟» و ازهاری پاسخ داد: «این بسته به نظر خودتان است.»
منابع:
عاقلی، باقر؛ شرح حال رجال سیاسی و نظامی معاصر ایران، پیشین، ص ۸۸
دهمرده، برات؛ دولت بختیار و تحولات انقلاب اسلامی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ۱۳۸۳، چاپ اول، ص ۳۲
فردوست، حسین؛ ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، تهران، انتشارات اطلاعات، ۱۳۹۵، چاپ سی و سوم، جلد اول، ص ۵۹۰
اسرار سقوط شاه و گروگان گیری، خاطرات برژینسکی، ترجمهء حمید احمدی، تهران، جامی، ۱۳۶۲، چاپ اول، ص ۱۵۰
مرکز بررسی اسناد تاریخی، انقلاب اسلامی به روایت اسناد ساواک، تهران، مرکز بررسی اسناد تاریخی، ۱۳۸۳، چاپ اول، ص ۷۴ و برژینسکی، زبیگنیو
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: برگزیده ها محمدرضا شاه پهلوی مجتبي نواب صفوي آیت الله سید محمود طالقانی سازمان اطلاعات و امنیت کشور 9 دي ارتش جمهوري اسلامي ايران رزمایش مشترک ذوالفقار ۱۴۰۱ مجلس یازدهم شهید سلیمانی استانی سیاسی ناصر کنعانی احمد دنیا مالی ارتش جمهوري اسلامي ايران 9 دي رزمایش مشترک ذوالفقار ۱۴۰۱ مجلس یازدهم انقلاب اسلامی شریف امامی دولت نظامی نخست وزیری نخست وزیر روز بعد دی ۱۳۵۷
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۶۷۲۶۰۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
واکنش وزیر دفاع انگلیس به تحریمش از سوی ایران/ مخالفت امارات با استفاده آمریکا از پایگاه های نظامی در این کشور/ حمله موشکی به پایگاه نظامیان آمریکایی در شرق سوریه/ رایزنی محرمانه دولت بایدن و عربستان درباره یک توافق
بین الملل تابناک: واکنش وزیر دفاع انگلیس به تحریمش از سوی ایران، مخالفت امارات با استفاده آمریکا از پایگاه های نظامی در این کشور، حمله موشکی به پایگاه نظامیان آمریکایی در شرق سوریه، رایزنی محرمانه دولت بایدن و عربستان درباره یک توافق و تشکیل کمیته‌های مشترک ایران و عراق برای مقابله با اخبار دروغ از مهم ترین خبرها و رویدادهای منطقه ای و بین المللی در 24 ساعت گذشته بوده اند.
واکنش وزیر دفاع انگلیس به تحریمش از سوی ایران
وزیر دفاع انگلیس در واکنش به تحریم خود از سوی ایران، ادعاهای بی‌اساس و نخ‌نما درباره نقش ایران در منطقه غرب آسیا را تکرار کرد.
گرنت شپس جمعه شب با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس (توئیر سابق)، ادعا کرد: ایران مسئول بسیاری از بی‌ثباتی‌های منطقه‌ای از طریق شبکه غیرقانونی گروه‌های نیابتی (شامل) حماس، حزب الله، حوثی‌ها، شبه نظامیان مرتبط با ایران و حملات مستقیم آنها است.
وی در تداوم جوسازی‌های رسانه‌ای، مدعی شد: اگر ایران فکر می‌کند که تحریم‌های اخیر کسی را مرعوب می‌کند، کاملا در اشتباه است.
دولت انگلیس دو هفته پیش در تداوم حمایت تمام‌قد از رژیم صهیونیستی، وزیر دفاع و شماری از مستشاران نظامی ایران را تحریم کرد. وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران نیز در چارچوب اجرای قانون «مقابله با اقدامات خصمانه رژیم صهیونیستی علیه صلح و امنیت» تعدادی از نهادها و اشخاص انگلیس از جمله وزیر دفاع این کشور را تحریم کرد.
در بیانیه وزارت امور خارجه کشورمان آمده است: جمهوری اسلامی ایران ضمن محکوم کردن اقدام رژیم انگلیس در حمایت و تسهیل اقدامات مخرب اشخاص و نهادهای مذکور شامل حمایت و تسهیل ارتکاب اعمال تروریستیِ رژیم صهیونیستی که نقض تعهدات بین المللی رژیم انگلیس در مقابله با تروریسم به شمار می‌رود، اعلام می‌کند که اقدام رژیم انگلیس، نقض آشکار اصول اساسی حقوق بین الملل مندرج در منشور ملل متحد است.
این بیانیه می‌افزاید: تمامی نهادهای جمهوری اسلامی ایران طبق مصوبات مراجع مربوطه، اقدامات لازم را که شامل ممنوعیت صدور روادید و عدم امکان ورود به قلمرو جمهوری اسلامی ایران، مسدود شدن حساب‌های بانکی در نظام مالی و بانکی و توقیف اموال و دارایی در قلمرو تحت صلاحیت جمهوری اسلامی ایران خواهند بود، جهت اجرای این تحریم‌ها معمول خواهند داشت.
وزارت امور خارجه کشورمان تصریح کرد: این اقدام تحریمی، نافی پیگیری کیفری افراد به سبب دست داشتن در اقدامات مجرمانه در محاکم قانونی دارای صلاحیت نخواهد بود. جمهوری اسلامی ایران ضمن اعمال این تحریم‌ها، رژیم انگلیس را در قبال حمایت از تروریسم و نقض حقوق بشر، مسئول و پاسخگو می‌داند.
مخالفت امارات با استفاده آمریکا از پایگاه های نظامی در این کشور
روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» نوشت که امارات از حمله آمریکا به اهدافی در یمن و عراق از طریق پایگاه هوایی الظفره در ابوظبی جلوگیری کرد.
پایگاه خبری «خلیج آنلاین» با اعلام این خبر اضافه کرد: روزنامه «وال استریت ژورنال» به نقل از یک مقام اماراتی نوشت که کشورش محدودیت هایی را برای عملیات جنگنده های آمریکا علیه اهدافی در عراق و یمن اعمال کرد.
این مقام اماراتی که به نام وی اشاره ای نشده است، خاطرنشان کرد که این تصمیم ناشی از ایده دفاع از خود اتخاذ شده است.
این مقام اماراتی اظهار داشت که از حملات جنگنده های آمریکایی مستقر در پایگاه الظفره به عراق و یمن جلوگیری شد زیرا پس از حمله شبه‌نظامیان در این کشورها در آغاز سال ۲۰۲۲، آمریکا برای اتخاذ اقدامات برای دفاع از امارات به کُندی عمل کرد.
در همین حال، مقامات آمریکایی گفتند که این موضع امارات، فرماندهان آمریکایی را بر آن داشت تا هواپیماهای بیشتری را به پایگاه هوایی «العدید» در قطر ارسال کنند.
وال استریت ژورنال نوشت که وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون)، انتقال جنگنده‌های جت، پهپادهای مسلح و سایر هواپیماها را به قطر آغاز کرد و در مورد تمرکز نیروها برای دور زدن محدودیت‌های اعمال شده برای حملات هوایی از پایگاه هوایی در امارات که واشنگتن از مدت‌ها پیش از آن استفاده می‌کرد، تجدید نظر کرده است.
این روزنامه آمریکایی تصریح کرد که این اقدام، نشاندهنده تنش بین واشنگتن و برخی از کشورهای حوزه خلیج فارس است که نیروهای آمریکایی در آنها پایگاه نظامی دارند.
به نوشته وال استریت ژورنال، کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس بیم آن دارند که جنگی که ۸ ماه است در غزه ادامه دارد، گسترده و به یک درگیری منطقه ای کشیده شوند.
این روزنامه آمریکایی به نقل از مقامات ابوظبی اضافه کرد که امارات متحده عربی به طور فزاینده ای نسبت به احتمال اینکه این کشور از سوی نیروهای مقاومت در منطقه به عنوان کمک کننده آمریکا در انجام عملیات نظامی محسوب شود و هدف نیروهای مقاومت در منطقه قرار گیرد، نگران است.
وال استریت ژورنال به نقل از یک منبع آگاه اشاره کرد که آمریکا در روزهای اخیر با قطری ها برای آوردن جنگنده ها، هواپیماهای شناسایی و پهپادهای مسلح اضافی به پایگاه العدید هماهنگ شده است.
مقامات آمریکایی اظهار داشتند که واشنگتن افزون بر انتقال عملیات به قطر، در حال بررسی حملاتی از سوی جیبوتی در شرق آفریقا است.
بر اساس گزارش این روزنامه آمریکایی، پایگاه هوایی العدید در قطر افزون بر اینکه مرکز فرماندهی منطقه‌ای نیروی هوایی ایالات متحده است یکی از بزرگترین مراکز جنگنده های نیروی هوایی آمریکایی نیز به حساب می‌آید.
پایگاه العدید به عنوان بزرگترین پایگاه های آمریکایی در منطقه به حساب می آید و حدود ۱۰ هزار نظامی آمریکایی را در خود جای داده است.
قطر یکی از متحدان اصلی آمریکا در خارج از ناتو محسوب می شود و به حل و فصل بسیاری از پرونده های پیچیده واشنگتن از جمله پرونده افغانستان کمک کرده است.
دوحه در حال حاضر نیز نقش برجسته ای در تلاش های میانجی گری بین حماس و رژیم اسرائیل ایفا می‌کند.
حمله موشکی به پایگاه نظامیان آمریکایی در شرق سوریه
منابع خبری جمعه شب از حمله موشکی به پایگاه نظامیان آمریکایی در شرق سوریه خبر دادند.
صدای چند انفجار از داخل پایگاه آمریکا در میدان نفتی العمر واقع در استان دیرالزور شنیده شده است.
از سوی دیگر خبرگزاری اسپوتنیک روسیه گزارش داد که هفت موشک به پایگاه آمریکا در میدان نفتی العمر اصابت کرده است.
هنوز گروهی مسئولیت این حمله را برعهده نگرفته است.
مقاومت اسلامی عراق در حمایت از مقاومت فلسطین و محکوم کردن حمایت همه جانبه آمریکا از جنایات رژیم صهیونیستی در نوار غزه، بارها پایگاه‌های ارتش آمریکا در عراق و سوریه و همچنین اهدافی را در سرزمین‌های اشغالی هدف حملات پهپادی و موشکی خود قرار داده است.
رایزنی محرمانه دولت بایدن و عربستان درباره یک توافق
منابع آگاه اعلام کردند دولت جو بایدن و عربستان درحال بررسی‌های نهایی درباره توافقی درخصوص ضمانت‌های امنیتی آمریکا به عربستان و کمک به این کشور در زمینه هسته‌ای برای اهداف غیرنظامی هستند.
منابع آگاه اعلام کردند دولت جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا و عربستان درحال انجام بررسی‌های نهایی درباره توافقی درخصوص ضمانت‌های امنیتی آمریکا به عربستان و کمک به این کشور در زمینه هسته‌ای برای اهداف غیرنظامی هستند. این درحالی است که توافق عادی سازی روابط بین رژیم صهیونیستی و عربستان در چارچوب یک معامله بزرگ در منطقه هنوز دور از دسترس است.
طبق گزارش رأی الیوم، این منابع اعلام کردند مذاکره کنندگان آمریکایی و عربستانی در حال حاضر اولویت را به معاهده امنیتی دوجانبه‌ای می‌دهند که ممکن است بخشی از معامله بزرگتری باشد که به بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی ارائه میشود و وی باید تصمیم بگیرد که آیا امتیازهایی را برای تضمین عادی سازی تاریخی روابط با ریاض خواهد داد یا خیر.
متیو میلر، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا پنجشنبه اعلام کرد: ما به توافقی درباره بخش آمریکایی-عربستانی معامله بسیار نزدیک هستیم. می‌توانیم در یک زمان بسیار کوتاه جزئیات را حل کنیم.
به گفته دیپلمات‌های خارجی در کشورهای عرب حوزه خلیج فارس و منابعی در واشنگتن احتمالا این بخش از طرح مربوط به ضمانت‌های رسمی آمریکا برای دفاع از عربستان و دستیابی عربستان به سلاح‌های آمریکایی پیشرفته‌تر باشد.
منابع آگاه پیش بینی کردند توافق امنیتی ریاض و واشنگتن شامل تبادل تکنولوژی‌های مدرن با ریاض از جمله تکنولوژی مربوط به هوش مصنوعی باشد.
یک مسئول آمریکایی اعلام کرد: پیش بینی میشود بندهای توافق ظرف چند هفته تکمیل شود.
این درحالی است که عربستان بر لزوم توقف جنگ غزه قبل از هرگونه صحبت درباره عادی سازی روابط با تل آویو تأکید دارد.
میلر گفت: عربستان توضیح داد تا زمانی که جنگ غزه ادامه دارد توافق عادی سازی روابطی وجود نخواهد داشت.
اخیرا آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا سفری به منطقه داشت و مذاکرات جداگانه‌ای با بنیامین نتانیاهو و محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان برگزار کرد.
از سوی دیگر روزنامه یدیعوت آحارونوت نوشت، توماس فریدمن، تحلیلگر روزنامه نیویورک تایمز شروط عربستان را به عنوان بخشی از مذاکرات بین واشنگتن و ریاض برای عادی سازی روابط میان عربستان و رژیم صهیونیستی فاش کرد.
این شروط عبارتند از ایجاد یک روند سه تا پنج ساله برای تشکیل کشور فلسطین، توقف شهرک سازی در کرانه باختری و عقب نشینی ارتش رژیم صهیونیستی از غزه.
تشکیل کمیته‌های مشترک ایران و عراق برای مقابله با اخبار دروغ
رئیس سازمان رسانه و ارتباطات عراق و معاون مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران، سازوکارهای تشکیل کمیته‌های مشترک برای مقابله با اخبار دروغ و جعلی را بررسی کردند.
به گزارش رسانه های عراق، «علی المؤید» رئیس سازمان رسانه و ارتباطات این کشور امروز (شنبه) با «فرشاد مهدی پور» معاون مطبوعاتی و اطلاع رسانی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ایران و هیاتی به نمایندگی از نهادهای مهم رسانه ای این کشور دیدار و درباره همکاری های مشترک تبادل نظر کرد.
در این نشست که در بغداد برگزار شد، تقویت همکاری ها در حوزه رسانه، تولید محتوای رسانه ای که به انتقال تصویر حقیقی دو کشور کمک می کند و توسعه و سازماندهی کار شبکه های اجتماعی دیجیتال پیشرفته از طریق تولید مطالبی که همگام با پیشرفت‌های دنیای ارتباطات باشد و با فرهنگ و مطالب مورد علاقه مردم دو کشور سازگار باشد، بررسی شد.
همچنین در این نشست، پوشش رسانه ای سفر زیارت اربعین نیز مورد بحث و بررسی قرار گرفت و هیات ایرانی از سازماندهی عراق در برگزاری مراسم اربعین طی سال های گذشته و موفقیت بزرگ و برجسته این کشور در پوشش رسانه ای سفر اربعین سال گذشته تقدیر کرد و پیشنهاد داد که از تجربه ایرانیان در حوزه سازمان رسانه ای عتبات عالیات استفاده شود.
در بخش دیگری از این نشست، راهکارهای همکاری مشترک دو کشور برای مبارزه با اخبار جعلی و راه‌های مبارزه با این اخبار از طریق تشکیل کمیته‌های مشترک که به کاهش شایعات گمراه‌کننده و محتوای جعلی که به روابط بین دو کشور آسیب می‌زند، مورد بررسی قرار گرفت.
همچنین در این نشست، هیات ایرانی امکان برگزاری دوره‌های آموزشی در جمهوری اسلامی ایران از سوی دانشگاه‌های متخصص در حوزه رسانه و ارتباطات و همچنین دانشکده های آموزشی مامور به این حوزه را پیشنهاد کردند.
خودکشی دانشجوی کارشناسی ارشد در کوی دانشگاه تهران